Ε΄ Εωθινό: Στην Πορεία προς Εμμαούς
Ανακαλύψτε την ερμηνεία του ε΄ εωθινού ευαγγελίου (Λουκά 24:12-35) και την πορεία των μαθητών προς Εμμαούς. Μάθετε για τον άγνωστο συνταξιδιώτη, την αναγνώριση του Χριστού και την πνευματική αναζήτηση που οδηγεί σε ευχαριστιακή συνάντηση.
ΕΩΘΙΝΆ ΕΥΑΓΓΈΛΙΑ
π. Ελευθέριος Χριστοδουλάκης
8/15/2024


ΕΩΘΙΝΟΝ Ε΄
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
κδ΄ 12 - 35
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ὁ Πέτρος ἀναστὰς ἔδραμεν ἐπὶ τὸ μνημεῖον, καὶ παρακύψας βλέπει τὰ ὀθόνια κείμενα μόνα΄ καὶ ἀπῆλθε, πρὸς ἑαυτὸν θαυμάζων τὸ γεγονός. Καὶ ἰδοὺ δύο ἐξ αὐτῶν ἦσαν πορευόμενοι ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ εἰς κώμην ἀπέχουσαν σταδίους ἑξήκοντα ἀπὸ Ἱερουσαλήμ, ᾗ ὄνομα Ἐμμαούς΄ καὶ αὐτοὶ ὡμίλουν πρὸς ἀλλήλους περὶ πάντων τῶν συμβεβηκότων τούτων. Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ὁμιλεῖν αὐτοὺς καὶ συζητεῖν, καί αὐτὸς ὁ Ἰησοῦς ἐγγίσας συνεπορεύετο αὐτοῖς΄ οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν ἐκρατοῦντο τοῦ μὴ ἐπιγνῶναι αὐτόν. Εἶπε δὲ πρὸς αὐτούς΄ Τίνες οἱ λόγοι οὗτοι οὓς ἀντιβάλλετε πρὸς ἀλλήλους περιπατοῦντες, καὶ ἐστὲ σκυθρωποὶ; Ἀποκριθείς δὲ ὁ εἷς, ᾧ ὄνομα Κλεόπας, εἶπε πρὸς αὐτόν ΄ Σὺ μόνος παροικεῖς ἐν Ἱερουσαλήμ, καὶ οὐκ ἔγνως τὰ γενόμενα ἐν αὐτῇ ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις; καὶ εἶπεν αὐτοῖς, Ποῖα; Οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ, Τὰ περὶ Ἰησοῦ τοῦ Ναζωραίου, ὃς ἐγένετο ἀνὴρ προφήτης δυνατὸς ἐν ἔργῳ καὶ λόγῳ ἐναντίον τοῦ Θεοῦ καὶ παντὸς τοῦ λαοῦ΄ ὅπως τε παρέδωκαν αὐτὸν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ ἄρχοντες ἡμῶν εἰς κρῖμα θανάτου, καὶ ἐσταύρωσαν αὐτόν΄ ἡμεῖς δὲ ἠλπίζομεν ὅτι αὐτὸς ἐστιν ὁ μέλλων λυτροῦσθαι τὸν Ἰσραήλ. Ἀλλὰ γε οὖν σὺν πᾶσι τούτοις τρίτην ταύτην ἡμέραν ἄγει σήμερον, ἀφ' οὗ ταῦτα ἐγένετο. ἀλλὰ καὶ γυναῖκές τινες ἐξ ἡμῶν ἐξέστησαν ἡμᾶς, γενόμεναι ὂρθριαι ἐπὶ τὸ μνημεῖον, καὶ μὴ εὑροῦσαι τὸ σῶμα αὐτοῦ, ἦλθον λέγουσαι καὶ ὀπτασίαν ἀγγέλων ἑωρακέναι, οἳ λέγουσιν αὐτὸν ζῆν. Καὶ ἀπῆλθόν τινες τῶν σὺν ἡμῖν ἐπὶ τὸ μνημεῖον, καὶ εὗρον οὕτω καθὼς καὶ αἱ γυναῖκες εἶπον΄ αὐτὸν δὲ οὐκ εἶδον. Καὶ αὐτὸς εἶπε πρὸς αὐτούς΄ Ὦ ἀνόητοι καὶ βραδεῖς τῇ καρδίᾳ τοῦ πιστεύειν ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἐλάλησαν οἱ Προφῆται. Οὐχὶ ταῦτα ἔδει παθεῖν τὸν Χριστὸν καὶ εἰσελθεῖν εἰς τὴν δόξαν αὐτοῦ; Καὶ ἀρξάμενος ἀπὸ Μωσέως καὶ ἀπὸ πάντων τῶν προφητῶν, διηρμήνευεν αὐτοῖς ἐν πάσαις ταῖς Γραφαῖς τὰ περὶ ἑαυτοῦ. Καὶ ἤγγισαν εἰς τὴν κώμην οὗ ἐπορεύοντο, καὶ αὐτὸς προσεποιεῖτο ποῤῥωτέρω πορεύεσθαι. Καὶ παρεβιάσαντο αὐτόν , λέγοντες΄ Μεῖνον μεθ' ἡμῶν, ὅτι πρὸς ἑσπέραν ἐστὶ καὶ κέκλικεν ἡ ἡμέρα. Καὶ εἰσῆλθε τοῦ μεῖναι σὺν αὐτοῖς. Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ κατακλιθῆναι αὐτὸν μετ' αὐτῶν, λαβὼν τὸν ἄρτον εὐλόγησε, καὶ κλάσας ἐπεδίδου αὐτοῖς. Αὐτῶν δὲ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοί, καὶ ἐπέγνωσαν αὐτόν΄ καὶ αὐτὸς ἄφαντος ἐγένετο ἀπ’ αὐτῶν. Καὶ εἶπον πρὸς ἀλλήλους΄ Οὐχὶ ἡ καρδία ἡμῶν καιομένη ἦν ἐν ἡμῖν, ὡς ἐλάλει ἡμῖν ἐν τῇ ὁδῷ, καὶ ὡς διήνοιγεν ἡμῖν τὰς Γραφάς; Καὶ ἀναστάντες αὐτῇ τῇ ὥρᾳ, ὑπέστρεψαν εἰς Ἱερουσαλήμ, καὶ εὗρον συνηθροισμένους τοὺς ἕνδεκα καὶ τοὺς σὺν αὐτοῖς, λέγοντας, ὅτι ἠγέρθη ὁ Κύριος ὄντως, καὶ ὤφθη Σίμωνι. Καὶ αὐτοὶ ἐξηγοῦντο τὰ ἐν τῇ ὁδῷ, καὶ ὡς ἐγνώσθη αὐτοῖς ἐν τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Κατά τόν καιρό ἐκεῖνο ὁ Πέτρος σηκώθηκε καί ἔτρεξε στό μνημεῖο καί σκύβοντας βλέπει τούς νεκρικούς ἐπιδέσμους νά εἶναι μόνοι χωρίς τό σῶμα κάτω στό δάπεδο, καί ἐπέστρεψε, στό κατάλυμα ὅπου ἔμενε, θαυμάζοντας γι’ αὐτό πού ἔγινε. Καί νά, δύο ἀπό τούς Μαθητές πήγαιναν τήν ἴδια ἡμέρα σἐ ἔνα χωριό πού ἀπεῖχε ἑξήντα στάδια (ἕνδεκα περίπου χιλιόμετρα) ἀπό τήν Ἱερουσαλήμ πού λεγόταν Ἐμμαούς· καί αὐτοί μιλοῦσαν μεταξύ τους γιά ὅλα αὐτά πού ἔγιναν. Καί συνέβη, ἐνῷ μιλοῦσαν αὐτοί καί συζητοῦσαν, αὐτός ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς τούς πλησίασε καί πήγαινε μαζί τους· καί τά μάτια τους ἐμποδίζονταν, γιά νά μή τόν ἀναγνωρίσουν. Καί τούς εἶπε· ποιά εἶναι τά ζητήματα αὐτά τά ὁποῖα συζητεῖτε μεταξύ σας περιπατώντας καί εἶστε σκυθρωποί; Καί ἀποκρίθηκε ὁ ἕνας πού λεγόταν Κλεόπας καί τοῦ εἶπε· Ἐσύ μόνος ἀπό τούς ξένους μένεις στήν Ἱερουσαλήμ καί δέ γνωρίζεις ὅσα ἔγιναν σ’ αὐτήν αὐτές τίς ἡμέρες; Καί τούς εἶπε· ποιά; Καί ἐκεῖνοι τοῦ εἶπαν· αὐτά πού ἔγιναν σχετικά μέ τόν Ἰησοῦ τόν Ναζωραῖο, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε Προφήτης δυνατός σέ ἔργα καί λόγια ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί ὅλου τοῦ λαοῦ, καί πῶς τόν παρέδωσαν οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ ἄρχοντές μας σέ καταδίκη θανάτου καί τόν σταύρωσαν; κι' ἐμεῖς ἐλπίζαμε, ὅτι αὐτός εἶναι ἐκεῖνος πού ἐπρόκειτο νά σώσει τόν Ἰσραήλ. Ὅμως μαζί μέ ὅλα αὐτά εἶναι ἡ τρίτη ἡμέρα σήμερα ἀφότου ἔγιναν αὐτά (καί δέν συνέβη τίποτε). Ἀλλά καί κάποιες γυναῖκες ἀπό ἐμᾶς μᾶς ἐξέπληξαν γιατί πῆγαν πολύ πρωΐ στό μνημεῖο, καί ἀφοῦ δέ βρῆκαν τό σῶμα του, ἦλθαν λέγοντας ὅτι εἶδαν καί ὀπτασία (ἐμφάνιση) Ἀγγέλων, πού ἔλεγαν ὅτι αὐτός ζεῖ. Καί πῆγαν μερικοί ἀπό μᾶς στό μνημεῖο καί βρῆκαν τά πράγματα ἔτσι, ὅπως εἶπαν καί οἱ γυναῖκες, ἀλλά αὐτόν δέν τόν εἶδαν. Καί ὁ Ἰησοῦς εἶπε σ’ αὐτούς· Ὦ ἀνόητοι καί βραδυκίνητοι στήν καρδιά, στό νά πιστεύετε ὅλα, ὅσα εἶπαν οἱ Προφῆτες! Δέν ἔπρεπε ὁ Χριστός νά πάθει αὐτά καί νά εἰσέλθει στή δόξα του; Καί ἀφοῦ ἄρχισε ἀπό ὅσα εἶπε ὁ Μωυσῆς καί ὅλοι οἱ Προφῆτες, ἐξηγοῦσε σ’ αὐτούς τά γραφόμενα σχετικά μέ αὐτόν σέ ὅλες τίς Γραφές. Καί πλησίασαν στό χωριό, ὅπου πήγαιναν καί ὁ ἴδιος προσποιήθηκε, ὅτι θά προχωροῦσε μακρύτερα. Καί τόν ἀνάγκασαν παρακαλώντας καί λέγοντας· μεῖνε μαζί μας, γιατί πλησιάζει νά βραδυάσει καί προχώρησε ἡ ἡμέρα πρός τή Δύση. Και μπῆκε στό σπίτι γιά νά μείνει μαζί τους. Καί συνέβη τό ἑξῆς: Ὅταν κάθισε αὐτός μαζί τους, πῆρε τό ψωμί τό εύλόγησε καί ἀφοῦ τό τεμάχισε τό ἔδινε σ’ αὐτούς. Καί ἄνοιξαν τά μάτια τους καί τόν ἀναγνώρισαν καλά· ἀλλά Ἐκεῖνος ἔγινε ἄφαντος ἀπ’ αὐτούς. Καί εἶπαν μεταξύ τους· δέν καιγόταν ἡ καρδιά μας μέσα μας, καθώς μᾶς μιλοῦσε στό δρόμο καί μᾶς ἐξηγοῦσε τίς Γραφές; Καί ἀφοῦ σηκώθηκαν τήν ἴδια ὥρα, ἐπέστρεψαν στήν Ἱερουσαλήμ καί βρῆκαν συγκεντρωμένους τούς ἕνδεκα Μαθητές καί τούς ἄλλους πού ἦταν μαζί τους, πού ἔλεγαν, ὅτι ἀναστήθηκε ὁ Κύριος ἀληθινά καί ἐμφανίσθηκε στόν Σίμωνα (τόν Πέτρο). Καί αὐτοί διηγοῦνταν, ὅσα συνέβησαν στό δρόμο, καί πῶς ἀναγνωρίσθηκε ἀπ΄ αὐτούς, στόν τεμαχισμό τοῦ ἄρτου.
Πνευματικός Λόγος
Αγαπητοί μου αδελφοί εν Χριστώ Αναστάντι,
Το Ε΄ Εωθινόν, μας μεταφέρει σε ένα από τα πιο συγκινητικά και διδακτικά επεισόδια μετά την Ανάσταση του Κυρίου μας: την πορεία των δύο μαθητών προς την κώμη Εμμαούς. Είναι μια πορεία που ξεκινά με θλίψη και απογοήτευση, αλλά καταλήγει στην αναγνώριση του Αναστάντος Χριστού και στην έκρηξη της αναστάσιμης χαράς. Είναι, κατ’ ουσίαν, η πορεία κάθε ανθρώπινης ψυχής που αναζητά την αλήθεια και την ελπίδα.
Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας αναφέρει αρχικά τον Πέτρο, που τρέχει στο μνήμα και, βλέποντας μόνο τα οθόνια, φεύγει "θαυμάζων τὸ γεγονός". Ένας θαυμασμός γεμάτος απορία, που δεν έχει γίνει ακόμη πλήρης πίστη. Και αμέσως μετά, "ἰδοὺ δύο ἐξ αὐτῶν ἦσαν πορευόμενοι ἐν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ εἰς κώμην... Ἐμμαούς." Δύο μαθητές, ένας εκ των οποίων ο Κλεόπας, απομακρύνονται από την Ιερουσαλήμ, τον τόπο της σταυρικής θυσίας και της ταφής. Η καρδιά τους είναι βαριά, "σκυθρωποί", όπως τους περιγράφει ο ίδιος ο Κύριος που τους πλησιάζει. Συζητούν για όλα τα τρομερά που συνέβησαν.
"Καὶ αὐτὸς ὁ Ἰησοῦς ἐγγίσας συνεπορεύετο αὐτοῖς· οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν ἐκρατοῦντο τοῦ μὴ ἐπιγνῶναι αὐτόν." Ο Ιησούς, ο Αναστάς Κύριος, τους πλησιάζει και πορεύεται μαζί τους! Τι συγκλοντικό, αδελφοί μου! Ο Χριστός είναι παρών δίπλα μας, ακόμη και όταν εμείς, βυθισμένοι στη θλίψη ή την απογοήτευσή μας, δεν Τον αναγνωρίζουμε. Οι οφθαλμοί τους "ἐκρατοῦντο" – είτε από θεία οικονομία, είτε από την ίδια τους τη λύπη και τις προκαταλήψεις τους που τους εμπόδιζαν να δουν.
Ο Κύριος, με άπειρη συγκατάβαση, ξεκινά διάλογο μαζί τους, ρωτώντας τους για το αντικείμενο της θλιμμένης τους συζήτησης. Και αυτοί, με αφέλεια, Του εξιστορούν τα γεγονότα: τον Ιησού τον Ναζωραίο, τον προφήτη τον δυνατό "ἐν ἔργῳ καὶ λόγῳ", την καταδίκη και τη σταύρωσή Του. Και εκφράζουν την πικρή τους απογοήτευση: "Ἡμεῖς δὲ ἠλπίζομεν ὅτι αὐτός ἐστιν ὁ μέλλων λυτροῦσθαι τὸν Ἰσραήλ." Οι ελπίδες τους για έναν επίγειο, πολιτικό λυτρωτή είχαν συντριβεί. Αναφέρουν και τις μαρτυρίες των γυναικών για τον κενό τάφο και την οπτασία των αγγέλων, αλλά σαν κάτι που δεν τους έχει ακόμη αγγίξει βαθιά: "αὐτὸν δὲ οὐκ εἶδον".
Τότε ο Κύριος, με αγάπη αλλά και με πατρικό έλεγχο, τους λέγει: "Ὦ ἀνόητοι καὶ βραδεῖς τῇ καρδίᾳ τοῦ πιστεύειν ἐπὶ πᾶσιν οἷς ἐλάλησαν οἱ προφῆται! Οὐχὶ ταῦτα ἔδει παθεῖν τὸν Χριστὸν καὶ εἰσελθεῖν εἰς τὴν δόξαν αὐτοῦ;" "Ω, ανόητοι και αργοί στην καρδιά να πιστέψετε σε όλα όσα είπαν οι προφήτες! Δεν έπρεπε αυτά να πάθει ο Χριστός και έτσι να εισέλθει στη δόξα Του;" Τους καλεί να δουν τα γεγονότα υπό το φως των Γραφών. Ο πόνος, ο Σταυρός, δεν ήταν το τέλος, αλλά ο δρόμος προς τη δόξα, προς την Ανάσταση. "Καὶ ἀρξάμενος ἀπὸ Μωϋσέως καὶ ἀπὸ πάντων τῶν προφητῶν διηρμήνευεν αὐτοῖς ἐν πάσαις ταῖς γραφαῖς τὰ περὶ ἑαυτοῦ." Ο ίδιος ο Χριστός γίνεται ο ερμηνευτής των Γραφών! Αρχίζοντας από τον Μωυσή και όλους τους προφήτες, τους εξηγούσε όλα όσα στις Γραφές αναφέρονταν για Εκείνον. Η Αγία Γραφή αποκτά νόημα μόνο όταν διαβάζεται με κέντρο τον Χριστό.
Φτάνοντας στην Εμμαούς, ο Ιησούς προσποιείται ότι θα συνεχίσει την πορεία Του. Αλλά οι μαθητές, των οποίων η καρδιά είχε αρχίσει να θερμαίνεται από τα λόγια Του, Τον παρακαλούν θερμά: "Καὶ παρεβιάσαντο αὐτὸν λέγοντες· Μεῖνον μεθ’ ἡμῶν, ὅτι πρὸς ἑσπέραν ἐστὶ καὶ κέκλικεν ἡ ἡμέρα." "Μείνε μαζί μας," Του λένε, "γιατί βραδιάζει." Πόσο σημαντική είναι αυτή η πρόσκληση, αυτή η "βία" της αγάπης που κρατά τον Χριστό κοντά μας! Ο Κύριος δέχεται και εισέρχεται για να μείνει μαζί τους.
Και τότε, στο δείπνο, συμβαίνει η αποκάλυψη: "Καὶ ἐγένετο ἐν τῷ κατακλιθῆναι αὐτὸν μετ’ αὐτῶν, λαβὼν τὸν ἄρτον εὐλόγησε, καὶ κλάσας ἐπεδίδου αὐτοῖς. Αὐτῶν δὲ διηνοίχθησαν οἱ ὀφθαλμοί, καὶ ἐπέγνωσαν αὐτόν·" Ενώ κάθονται στο τραπέζι, ο Ιησούς παίρνει τον άρτο, τον ευλογεί, τον κόβει και τους τον δίνει. Μια πράξη που μας θυμίζει έντονα τον Μυστικό Δείπνο και τη Θεία Ευχαριστία. Και εκείνη τη στιγμή, οι οφθαλμοί τους ανοίγουν και Τον αναγνωρίζουν! Η ερμηνεία των Γραφών προετοίμασε την καρδιά, αλλά η "κλάσις τοῦ ἄρτου" άνοιξε τα μάτια τους. Αμέσως μετά την αναγνώριση, ο Κύριος γίνεται άφαντος από κοντά τους.
Τότε συνειδητοποιούν αυτό που συνέβαινε μέσα τους όλη την ώρα: "Οὐχὶ ἡ καρδία ἡμῶν καιομένη ἦν ἐν ἡμῖν, ὡς ἐλάλει ἡμῖν ἐν τῇ ὁδῷ καὶ ὡς διήνοιγεν ἡμῖν τὰς γραφάς;" "Δεν έκαιγε η καρδιά μας μέσα μας, όταν μας μιλούσε στον δρόμο και μας εξηγούσε τις Γραφές;" Η παρουσία του λόγου του Θεού φέρνει αυτή την εσωτερική θέρμη, την πνευματική ανάταση.
Χωρίς καμία καθυστέρηση, "ἀναστάντες αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ὑπέστρεψαν εἰς Ἱερουσαλήμ." Η θλίψη έχει δώσει τη θέση της στην ακατανίκητη χαρά και την ανάγκη να μοιραστούν το νέο. Βρίσκουν τους ένδεκα συγκεντρωμένους, οι οποίοι ήδη διακηρύττουν: "ἠγέρθη ὁ Κύριος ὄντως καὶ ὤφθη Σίμωνι." Και τότε οι δύο μαθητές διηγούνται τα δικά τους βιώματα, "ὡς ἐγνώσθη αὐτοῖς ἐν τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου."
Αγαπητοί μου, η πορεία προς Εμμαούς είναι η δική μας πορεία:
Ο Χριστός, ο Αόρατος Συνταξιδιώτης: Να πιστεύουμε ότι ο Χριστός βαδίζει μαζί μας, ακόμη κι όταν οι "οφθαλμοί μας κρατούνται" από τις μέριμνες, τις θλίψεις ή την ολιγοπιστία μας.
Η Αγία Γραφή ως Φως: Η μελέτη της Αγίας Γραφής, υπό την καθοδήγηση της Εκκλησίας, είναι απαραίτητη για να κατανοήσουμε το σχέδιο του Θεού και να αναγνωρίσουμε την παρουσία του Χριστού. Ας επιτρέψουμε στα λόγια Του να κάνουν την καρδιά μας "καιομένη".
Η Πρόσκληση "Μείνον μεθ' Ημών": Ας προσκαλούμε καθημερινά τον Χριστό να μείνει μαζί μας, στην προσευχή, στη ζωή μας, στις αποφάσεις μας.
Η Αναγνώριση "ἐν τῇ Κλάσει τοῦ Άρτου": Η Θεία Ευχαριστία είναι το κατ' εξοχήν μυστήριο όπου ο Χριστός μας αποκαλύπτεται, όπου οι πνευματικοί μας οφθαλμοί ανοίγουν για να Τον δούμε και να ενωθούμε μαζί Του.
Η Μαρτυρία της Χαράς: Η συνάντηση με τον Αναστάντα Χριστό οδηγεί αβίαστα στην ανάγκη να μοιραστούμε αυτή τη χαρά, να γίνουμε μάρτυρες της Ανάστασής Του.
Ας πορευόμαστε κι εμείς, αδελφοί μου, τον δρόμο της ζωής μας με την καρδιά στραμμένη στον Κύριο. Ας Τον παρακαλούμε να μας ανοίγει τις Γραφές και ας Τον αναζητούμε στην κλάση του Άρτου, ώστε να Τον αναγνωρίζουμε καθημερινά και να ζούμε υπό το φως της Αναστάσεώς Του.
Ἀμήν.
#ΕΕωθινον #ΕωθινοΕυαγγελιο #ΚαταΛουκαν #Λουκας24 #Εμμαους #ΠορειαΠροςΕμμαους #Κλεοπας #Ανασταση #ΑνασταςΧριστος #ΕρμηνειαΓραφων #ΚαιομενηΚαρδια #ΚλασιςΑρτου #ΘειαΕυχαριστια #ΜεινονΜεθΗμων #ΑναγνωρισηΧριστου #Ορθοδοξια #ΠνευματικοςΛογος #Luke24 #Emmaus #RoadToEmmaus #BurningHearts #BreakingOfBread #Eucharist #HeIsRisen #OrthodoxChristianity #SpiritualWord