Ευαγγελική περικοπή για την Κυριακή Δ’ Λουκά, 13/10/2024

Λουκ. η΄ 5-15

Η παραβολή του σπορέως

Εἶπεν ὁ Κύριος τήν παραβολήν ταύτην· 5 ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· 6 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· 7 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό. 8 καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. ταῦτα λέγων ἐφώνει· ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. 9 Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· τίς εἴη ἡ παραβολὴ αὕτη; 10 ὁ δὲ εἶπεν· ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν. 11 ἔστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· 12 οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν. 13 οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ρίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται. 14 τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι. 15 τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ.

Απόδοση στη Νέα Ελληνική

΄Όταν συγκεντρώθηκε κοντά στον Ιησού πολύς κόσμος, που έρχονταν από διάφορες πόλεις, εκείνος τους είπε μια παραβολή: 5 «Βγήκε ο σποριάς για να σπείρει το σπόρο του. Κκαθώς έσπερνε, μερικοί σπόροι έπεσαν στο δρόμο, όπου καταπατήθηκαν και τους έφαγαν τα πουλιά. 6 ΄Άλλοι έπεσαν στις πέτρες και, όταν φύτρωσαν, ξεράθηκαν, γιατί δεν είχε υγρασία. ΄Άλλοι σπόροι έπεσαν ανάμεσα σε αγκάθια και, όταν αυτά φύτρωσαν μαζί τους, τους έπνιξαν. 8 ΄Άλλοι όμως έπεσαν στο γόνιμο έδαφος, φύτρωσαν και έδωσαν καρπό εκατό φορές περισσότερο». Αφού τα είπε όλα αυτά, πρόσθεσε με έμφαση: «΄Όποιος έχει αυτιά για να ακούει, ας τα ακούει».

Οι μαθητές του τότε τον ρωτούσαν: «Τι σημαίνει η παραβολή αυτή;» 10 Εκείνος τους απάντησε: «Σ’ εσάς έδωσε ο Θεός να γνωρίσετε τα μυστήρια της βασιλείας του, ενώ στους υπολοίπους αυτά δίνονται με παραβολές, ώστε να κοιτάζουν αλλά να μη βλέπουν και ν' ακούνε αλλά να μην καταλαβαίνουν».

11 «Η παραβολή αυτή σημαίνει το εξής: Ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού. 12 Οι σπόροι που έπεσαν στο δρόμο, είναι εκείνοι που άκουσαν το λόγο του Θεού, έρχεται όμως ύστερα ο διάβολος και τον παίρνει απ’ τις καρδιές τους, για να μην πιστέψουν και σωθούν. 13 Οι σπόροι που έπεσαν στο πετρώδες έδαφος, είναι εκείνοι που, όταν ακούσουν το λόγο, τον δέχονται με χαρά, δεν έχουν όμως ρίζα, γι’ αυτό πιστεύουν για λίγο διάστημα και, όταν έρθει ο καιρός της δοκιμασίας, απομακρύνονται.

14 Αυτοί που έπεσαν στ’ αγκάθια, είναι εκείνοι που άκουσαν το λόγο, συμπορεύονται όμως με τις φροντίδες, με τον πλούτο και τις απολαύσεις της ζωής, πνίγονται απ’ αυτά και δεν καρποφορούν. 15 Με το σπόρο που έπεσε στο γόνιμο έδαφος εννοούνται όσοι άκουσαν το λόγο με καλή και αγαθή καρδιά, τον φυλάνε μέσα τους και καρποφορούν με υπομονή».

Ερμηνεία

Αγαπητοί μου αδελφοί εν Χριστώ,

Η παραβολή του Σπορέα, που ακούσαμε σήμερα από το Ευαγγέλιο του Λουκά, είναι ένα κάλεσμα προς όλους μας να εξετάσουμε την καρδιά μας και να δούμε πώς δεχόμαστε τον λόγο του Θεού.

Ο σπορέας, ο Χριστός, σπέρνει τον λόγο Του, το Ευαγγέλιο της Αγάπης, σε κάθε καρδιά. Όπως μας λέει ο Μέγας Βασίλειος, "ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού, η διδασκαλία του Ευαγγελίου, που σπέρνεται στις καρδιές των ανθρώπων". Εμείς, όμως, είμαστε υπεύθυνοι για το πώς θα υποδεχτούμε αυτόν τον σπόρο.

Ας δούμε λοιπόν τα είδη των εδαφών, όχι για να κρίνουμε, αλλά για να διδαχθούμε:

• Το σκληρό έδαφος: Είναι η καρδιά που δεν έχει καλλιεργηθεί, που έχει σκληρύνει από την αμαρτία και την αδιαφορία. Ο σπόρος πέφτει, μα δεν μπορεί να διεισδύσει. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας παροτρύνει να μαλακώσουμε την καρδιά μας με την προσευχή και την μετάνοια, "για να γίνει δεκτική στον λόγο του Θεού".

• Το πετρώδες έδαφος: Είναι η καρδιά που δέχεται τον λόγο με ενθουσιασμό, μα δεν έχει βάθος. Η πίστη είναι ρηχή, επιφανειακή, και γρήγορα μαραίνεται μπροστά στις δυσκολίες. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος μας συμβουλεύει να καλλιεργήσουμε την πίστη μας με την μελέτη του Αγίου Γραφής και την συμμετοχή στα Ιερά Μυστήρια, "για να ριζώσει βαθιά στην ψυχή μας".

• Το έδαφος με τα αγκάθια: Είναι η καρδιά που κατακλύζεται από τις μέριμνες του κόσμου, τα πάθη, τις απολαύσεις. Ο λόγος του Θεού πνίγεται από τα "αγκάθια" και δεν μπορεί να καρποφορήσει. Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος μας προτρέπει να "απομακρύνουμε τα αγκάθια της αμαρτίας από την καρδιά μας, για να δώσουμε χώρο στον λόγο του Θεού".

• Η καλή γη: Είναι η καρδιά που είναι γόνιμη, δεκτική, καθαρή. Είναι η ψυχή που αγαπά τον Θεό και τηρεί τις εντολές Του, όπως μας λέει ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος. Ο λόγος του Θεού βρίσκει πρόσφορο έδαφος σε μια τέτοια καρδιά και καρποφορεί πλούσια, φέρνοντας τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος: αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότητα, αγαθωσύνη, πίστη, πραότητα, εγκράτεια.

Αυτή η παραβολή, αγαπητοί μου, δεν είναι μια κριτική, αλλά μια πρόσκληση. Μας καλεί να καλλιεργήσουμε την καρδιά μας, να την κάνουμε "καλή γη", για να δεχτεί τον σπόρο του λόγου του Θεού και να καρποφορήσει.

Πώς θα το πετύχουμε αυτό;

• Με την προσευχή: Η προσευχή είναι η "τροφή της ψυχής", όπως μας λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Μας βοηθά να καθαρίσουμε την καρδιά μας και να την ανοίξουμε στον λόγο του Θεού.

• Με τη μετάνοια: Η μετάνοια είναι η "πύλη της Βασιλείας των Ουρανών", όπως μας λέει ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος. Μας βοηθά να ξεριζώσουμε τα "αγκάθια" της αμαρτίας από την καρδιά μας.

• Με την ταπείνωση: Η ταπείνωση είναι η "βάση όλων των αρετών", όπως μας λέει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος. Μας βοηθά να γίνουμε δεκτικοί στον λόγο του Θεού.

• Με την αγάπη: Η αγάπη είναι ο "σύνδεσμος της τελειότητας", όπως μας λέει ο Απόστολος Παύλος. Μας βοηθά να δούμε τον κόσμο με τα μάτια του Χριστού.

Ας ανοίξουμε λοιπόν την καρδιά μας στον λόγο του Θεού. Ας τον ακούσουμε με προσοχή, ας τον φυλάξουμε μέσα μας, ας τον κάνουμε πράξη στη ζωή μας.

Και τότε, με τη χάρη του Θεού, θα καρποφορήσουμε πλούσια, "εκατονταπλασίονα", και θα γευτούμε την αληθινή χαρά, την ειρήνη και την ευτυχία, που μόνο ο Κύριος μας μπορεί να δώσει. Αμήν.