Ο Χριστός, τα παιδιά και η σύγχρονη ψυχολογία
"Αφήστε τα παιδιά να έρχονται σε μένα και μην τα εμποδίζετε, γιατί σε αυτά ανήκει η βασιλεία του Θεού" (Μάρκος 10:14, Λουκάς 18:16)
ΘΈΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΊΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΎ
π. Ελευθέριος Χριστοδουλάκης
9/6/2024


Ο Χριστός είχε ιδιαίτερη αγάπη για τα παιδιά και τόνισε τη σημασία τους στη Βασιλεία των Ουρανών με διάφορους τρόπους, διδασκαλίες που βρίσκουν απήχηση και σε σύγχρονες ψυχολογικές θεωρίες, όπως αυτές που έχουν διατυπώσει παιδοψυχολόγοι παγκοσμίως και στην Ελλάδα:
"Αφήστε τα παιδιά να έρχονται σε μένα και μην τα εμποδίζετε, γιατί σε αυτά ανήκει η βασιλεία του Θεού" (Μάρκος 10:14, Λουκάς 18:16). Η έμφαση του Χριστού στην αθωότητα και την εμπιστοσύνη των παιδιών συνδέεται με την ψυχολογική έννοια της αυθεντικότητας, όπως έχει αναλυθεί από τον Carl Rogers, αλλά και με την αξία που δίνει η Μαρία Μοντεσσόρι στην ελεύθερη έκφραση και την αυτενέργεια των παιδιών.
"Όποιος δεν δεχτεί τη βασιλεία του Θεού σαν παιδί, δεν θα μπει σ' αυτήν" (Μάρκος 10:15, Λουκάς 18:17). Η ταπεινοφροσύνη και η προθυμία για μάθηση που αποδίδονται στα παιδιά συνδέονται με την ψυχολογική έννοια του "growth mindset" (Growth Mindset ή αλλιώς Νοοτροπία Ανάπτυξης. Τα άτομα δηλαδή που πιστεύουν ότι τα ταλέντα τους μπορούν να αναπτυχθούν με σκληρή δουλειά, στρατηγική και ανατροφοδότηση, έχουν νοοτροπία ανάπτυξης) της Carol Dweck, αλλά και με τη σημασία που δίνει ο Jean Piaget στην ενεργητική μάθηση και την ανακάλυψη. Στην Ελλάδα, η Άννα Κουρκούλου έχει τονίσει τη σημασία της καλλιέργειας ενός τέτοιου "growth mindset" στα παιδιά.
"Αν δεν γίνετε σαν τα παιδιά, δεν θα μπείτε στη βασιλεία των ουρανών" (Ματθαίος 18:3). Η πρόσκληση του Χριστού να υιοθετήσουμε μια αγνή καρδιά συνδέεται με την ψυχολογική αξία της ενσυναίσθησης και της συνεργασίας, που θεωρούνται απαραίτητες για την οικοδόμηση υγιών σχέσεων και την προώθηση της κοινωνικής αρμονίας, όπως έχει τονίσει ο Daniel Goleman με τη θεωρία της συναισθηματικής νοημοσύνης. Στην Ελλάδα, η Μαρίνα Βοσνιάδου έχει αναδείξει τη σημασία της ενσυναίσθησης στην παιδική ηλικία.
Επιπλέον, ο Χριστός:
Ευλόγησε τα παιδιά: Η πράξη της ευλογίας μπορεί να ερμηνευθεί ως μια μορφή άνευ όρων θετικής αποδοχής, μια βασική αρχή της ανθρωπιστικής ψυχολογίας που τονίζει τη σημασία της αποδοχής του εαυτού μας και των άλλων χωρίς όρους, όπως δίδαξε ο Carl Rogers. Στην Ελλάδα, ο Βασίλης Κούβελας έχει αναδείξει τη σημασία της αποδοχής στην ψυχοθεραπευτική σχέση με το παιδί.
Τα χρησιμοποίησε ως παράδειγμα: Η χρήση των παιδιών ως παραδείγματα ταπεινοφροσύνης και υπηρεσίας συνδέεται με την ψυχολογική έννοια του αλτρουισμού και της κοινωνικής ευθύνης, που συμβάλλουν στην προσωπική ανάπτυξη και την ευημερία της κοινότητας, όπως έχει μελετήσει ο Martin Hoffman.
Συνολικά, οι διδασκαλίες του Χριστού για τα παιδιά αντικατοπτρίζουν διαχρονικές ψυχολογικές αλήθειες σχετικά με την αυθεντικότητα, την ανάπτυξη, την ενσυναίσθηση, την αποδοχή και την προσφορά, όπως έχουν αναλυθεί από σημαντικούς παιδοψυχολόγους παγκοσμίως και στην Ελλάδα, προσφέροντας ένα πλαίσιο για την καλλιέργεια ψυχικής υγείας και πνευματικής ολοκλήρωσης.