Σάββατο Λαζάρου: Τα Δάκρυα του Χριστού, η Ανάσταση & η Δύναμη της Αληθινής Φιλίας

Σάββατο του Λαζάρου. Ανακαλύψτε πώς τα δάκρυα του Χριστού, η Ανάσταση του φίλου Του & η Αγία Γραφή φωτίζουν την αξία της αληθινής φιλίας στη σύγχρονη ζωή.

ΔΙΆΦΟΡΕΣ ΟΜΙΛΊΕΣ

π. Ελευθέριος Χριστοδουλάκης

4/11/2025

green grass field under gray cloudy sky during daytime
green grass field under gray cloudy sky during daytime

Αγαπητοί , Χριστός Ανέστη! (Η χαρμόσυνη αυτή προσφώνηση, αν και βρισκόμαστε στο Σάββατο του Λαζάρου, προοικονομεί την Ανάσταση που πλησιάζει και γεμίζει ήδη τις καρδιές μας με φως και ελπίδα).

Σήμερα, η Αγία μας Εκκλησία, μέσα από την Ιερά Παράδοση και την υμνολογία της, μας καλεί να εστιάσουμε στο συγκλονιστικό θαύμα της ανάστασης του τετραήμερου φίλου του Κυρίου, Λαζάρου. Αυτή η ημέρα δεν είναι απλώς η αφήγηση ενός θαύματος· είναι, όπως ψάλλουμε και στο Τροπάριο της ημέρας, η βεβαίωση «Τὴν κοινὴν Ἀνάστασιν, πρὸ τοῦ σοῦ Πάθους πιστούμενος», μια πρόγευση και εγγύηση της δικής μας ανάστασης εν Χριστώ. Μέσα από την ευαγγελική περικοπή (Ιωάν. ια΄ 1-45), η οποία βρίσκεται στην καρδιά της σημερινής εορτής, αντλούμε βαθιά διδάγματα για την πίστη, την εξουσία του Χριστού επί του θανάτου, αλλά και για την ανεκτίμητη αξία της αληθινής φιλίας.

Η Αγία Γραφή μας παρουσιάζει τη σχέση του Ιησού με την οικογένεια της Βηθανίας με τρόπο άμεσο και τρυφερό. Όταν ο Λάζαρος ασθενεί, οι αδελφές δεν στέλνουν απλώς ένα μήνυμα, αλλά υπενθυμίζουν στον Κύριο τον δεσμό τους: «Κύριε, ἴδε ὃν φιλεῖς ἀσθενεῖ». Αυτή η φράση αποκαλύπτει την οικειότητα, την εμπιστοσύνη, την αγάπη. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης το τονίζει: «ἠγάπα δὲ ὁ Ἰησοῦς τὴν Μάρθαν καὶ τὴν ἀδελφὴν αὐτῆς καὶ τὸν Λάζαρον». Αυτή η αγάπη-φιλία (φιλία και αγάπη είναι έννοιες βαθιά συνδεδεμένες στη Γραφή) ήταν αμοιβαία και ισχυρή.

Η φαινομενική καθυστέρηση του Κυρίου, που επέτρεψε στον θάνατο να επέμβει, δεν ήταν αδιαφορία. Ήταν μέρος του θείου σχεδίου, «ὑπὲρ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, ἵνα δοξασθῇ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ δι᾽ αὐτῆς». Έπρεπε η δύναμη της ζωής επί του θανάτου να φανερωθεί με τον πιο αδιαμφισβήτητο τρόπο.

Όταν ο Χριστός φτάνει στη Βηθανία, η Μάρθα και η Μαρία, μέσα στον πόνο τους, εκφράζουν την πίστη τους αλλά και την ανθρώπινη αδυναμία: «Κύριε, εἰ ἦς ὧδε, ὁ ἀδελφός μου οὐκ ἂν ἐτεθνήκει». Η πίστη τους, έστω και δοκιμαζόμενη, παραμένει ζωντανή.

Και τότε, έρχεται η στιγμή που αποκαλύπτει την καρδιά του Θεανθρώπου. Βλέποντας τη Μαρία και τους παρευρισκόμενους Ιουδαίους να θρηνούν, ο Ιησούς «ἐνεβριμήσατο τῷ πνεύματι καὶ ἐτάραξεν ἑαυτόν». Και αμέσως μετά, η Γραφή καταγράφει: «ἐδάκρυσεν ὁ Ἰησοῦς». Γιατί έκλαψε ο Χριστός; Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ερμηνεύοντας αυτό το σημείο, τονίζει πως ο Κύριος δάκρυσε για να δείξει την αλήθεια της ανθρώπινης φύσης Του, την πλήρη συμμετοχή Του στον ανθρώπινο πόνο, την βαθιά Του συμπάθεια και την αγάπη Του για τον φίλο Του Λάζαρο. Δεν ήταν δάκρυα απελπισίας, αλλά δάκρυα αγάπης, φιλίας και συμπόνιας. Έδειξε ότι ο Θεός δεν είναι ένας απόμακρος παρατηρητής, αλλά ένας Φίλος που πονά μαζί μας.

Η φιλία δεν είναι απλώς μια κοινωνική συνθήκη, αλλά μια θεία δωρεά και μια χριστιανική αρετή. Η ίδια η Αγία Γραφή είναι γεμάτη από ύμνους στη φιλία. Στην Παλαιά Διαθήκη, το βιβλίο των Παροιμιών μας διδάσκει: «Ἐν παντὶ καιρῷ φίλος ὑπαρχέτω, ἀδελφοὶ δὲ ἐν ἀνάγκαις χρήσιμοι ἔστωσαν» (Παρ. 17:17, Ο'), δηλαδή ο φίλος αγαπά πάντοτε, και στις δύσκολες στιγμές αποδεικνύεται σαν αδελφός. Και πάλι: «Ἔστιν φίλος προσκολλώμενος ὑπὲρ ἀδελφόν» (Παρ. 18:24, Ο'), υπάρχει φίλος πιο στενός κι από αδελφό.

Στην Καινή Διαθήκη, ο ίδιος ο Κύριος θέτει το ύψιστο πρότυπο φιλίας: «μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα τις τὴν ψυχὴν αὐτοῦ θῇ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ. ὑμεῖς φίλοι μού ἐστε…» (Ιωάν. ιε΄ 13-14). Και ο Απόστολος Παύλος μας προτρέπει: «τῇ φιλαδελφίᾳ εἰς ἀλλήλους φιλόστοργοι» (Ρωμ. 12:10) και «Ἀλλήλων τὰ βάρη βαστάζετε, καὶ οὕτως ἀναπληρώσατε τὸν νόμον τοῦ Χριστοῦ» (Γαλ. 6:2). Η φιλία, λοιπόν, είναι αγάπη έμπρακτη, είναι στοργή, είναι αλληλοϋποστήριξη, είναι να σηκώνουμε μαζί τα βάρη της ζωής.

Στη σύγχρονη, συχνά αποξενωμένη εποχή μας, όπου οι "φίλοι" μετρώνται με κλικ και οι σχέσεις μένουν στην επιφάνεια, η διδασκαλία του Χριστού και η εμπειρία της Εκκλησίας για τη φιλία είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.

  1. Η φιλία είναι Αγάπη και Παρουσία: Όπως ο Χριστός αγάπησε και πήγε στη Βηθανία, έτσι κι εμείς καλούμαστε να αγαπάμε ενεργά και να είμαστε παρόντες στη ζωή των φίλων μας, ειδικά στις δυσκολίες.

  2. Η φιλία είναι Ενσυναίσθηση: Τα δάκρυα του Χριστού μας καλούν να συμπάσχουμε. Ο Απόστολος Παύλος το λέει καθαρά: «χαίρειν μετὰ χαιρόντων καὶ κλαίειν μετὰ κλαιόντων» (Ρωμ. 12:15). Να μοιραζόμαστε αληθινά τα συναισθήματα.

  3. Η φιλία είναι Αμοιβαία Ανάπτυξη: Όπως λέει η Παροιμία, «σίδηρος σίδηρον ὀξύνει, ἀνὴρ δὲ παροξύνει πρόσωπον ἑταίρου» (Παρ. 27:17, Ο'), δηλαδή όπως το σίδερο ακονίζει το σίδερο, έτσι κι ο άνθρωπος ακονίζει (βελτιώνει) τον φίλο του. Η αληθινή φιλία μας βοηθά να γινόμαστε καλύτεροι.

  4. Η φιλία είναι Ελπίδα και "Ανάσταση": Ο Χριστός έφερε τον Λάζαρο πίσω στη ζωή. Ένας καλός φίλος, με τον λόγο του, την υποστήριξή του, την προσευχή του, μπορεί να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε τις δικές μας "νεκρώσεις", να ξαναβρούμε την ελπίδα.

Ας κοιτάξουμε τη ζωή μας: Πόσο χριστιανική είναι η φιλία που προσφέρουμε και δεχόμαστε; Μήπως την έχουμε υποβιβάσει σε μια απλή συναναστροφή; Επενδύουμε χρόνο, κόπο, προσευχή για τους φίλους μας; Μοιραζόμαστε μαζί τους όχι μόνο τις επιτυχίες, αλλά και τις αδυναμίες μας, επιτρέποντας στην αγάπη του Χριστού να θεραπεύσει και να ενδυναμώσει τις σχέσεις μας;

Η ανάσταση του Λαζάρου, φωτισμένη από την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση, γίνεται έτσι ένα ισχυρό κάλεσμα. Μας καλεί να πιστέψουμε στη δύναμη του Χριστού πάνω στον θάνατο, αλλά και να πιστέψουμε στη δύναμη της αγάπης και της φιλίας που πηγάζει από Αυτόν. Μας καλεί να γίνουμε οι φίλοι που ο Χριστός θέλει να είμαστε: πιστοί, αφοσιωμένοι, συμπονετικοί, έτοιμοι να προσφέρουμε και να θυσιαστούμε, ακολουθώντας το δικό Του παράδειγμα υπέρτατης φιλίας που κορυφώνεται στον Σταυρό.

Προχωρώντας προς την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, ας πάρουμε μαζί μας αυτό το μήνυμα: Η αληθινή φιλία, ριζωμένη στην αγάπη του Χριστού, είναι προάγγελος Ανάστασης στις καρδιές και στις ζωές μας.

Καλή δύναμη σε όλους μας και ευλογημένη πορεία προς το Πάσχα!

Αμήν.